Sokołowscy Sybiracy

W pierwszych miesiącach 1945 r. w powiecie sokołowskim aresztowano 360 osób (na 860 aresztowanych w całym województwie warszawskim) i wywieziono je do sowieckich łagrów w okolicach Swierdłowska.

Wielu z nich nie powróciło już do rodzinnych stron. Aresztowań dokonywały grupy NKWD, operujące w tym okresie w powiecie sokołowskim. Ci, co powrócili w 1993 roku założyli Koło Związku Sybiraków w Sokołowie Podlaskim. Inicjatorami zorganizowania koła byli: Stanisław Leoniak, Franciszek Bałkowiec i Czesław Olczak. Na I Walnym Zgromadzeniu 18 lutego 1993 r. wybrano Zarząd Koła, prezesem został Stanisław Leoniak. Lokal dla Związku Sybiraków udostępnił PSS „Społem” w Sokołowie. Od 1998 r. urzędują w lokalu Banku Spółdzielczego. W sierpniu 1997 r. Zarząd Główny Związku powołał w Sokołowie Oddział Związku Sybiraków Funkcję prezesa zarządu Oddziału nadal powierzyli sybiracy Stanisławowi Leoniakowi. Oddział liczył 109 członków zwyczajnych i 12 wspierających. W listopadzie 1994 r. staraniem Oddziału odsłonięto na dworcu PKP w Sokołowie tablicę upamiętniającą wywózkę do łagru w Borowiczach. Rok później, 17 września 1995 r., w rocznicę zdradzieckiej napaści sowietów na Polskę, oddział ufundował tablicę w hołdzie Sybirakom zmarłym w sowieckich łagrach i tym, co odeszli na „wieczną wartę”. Tablica została umieszczona w Konkatedrze NMP. Sybiracy wspierali finansowo polskie dzieci na wschodzie. Czynnie włączyli się do budowy pomnika Czynu Niepodległościowego na skwerze przed Kościołem Księży Salezjanów. Oddział także przekazywał pieniądze na budowę pomników sybirackich we Wrocławiu, Poznaniu i Białymstoku. W 2003r. Związek Sybiraków objął patronat nad Zespołem Oświatowym w Rozbitym Kamieniu. Szkoła nosi imię Sybiraków. Czynnie współpracuje z Oddziałem, z którym utrzymuje stały kontakt. Rada Wojewódzka Związku Sybiraków uhonorowała członków wspierających Stanisława Celińskiego i Janusza Anusiewicza pierścieniami sybirackimi, a Zarząd Główny nadał im Honorowe Odznaki Sybiraka. Oddział organizuje dla swoich członków tradycyjne spotkania wigilijne i wielkanocne oraz uroczyście obchodzi 17. IX - Dzień Sybiraka. Współpracuje z miejscowymi władzami samorządowymi i związkami kombatanckimi. Po ponad dziesięcioletnim sprawowaniu funkcji prezesa Oddziału Stanisław Leoniak zrezygnował z pełnienia tej funkcji. Prezesem został Kazimierz Dobrenko, sybirak pochodzący z grodzieńszczyzny, wywieziony w wieku chłopięcym wraz z rodziną do niewolniczej pracy w stepach Kazachstanu. Kazimierz Dobrenko organizował wyjazdy sybiraków i młodzieży ze Szkoły w Rozbitym Kamieniu do Białegostoku na Marsza Żywej Pamięci Polskiego Sybiru. Delegacja z Sokołowa uczestniczyła w Dziewulach w odsłonięciu pomnika – głazu, upamiętniającego uciekinierów z transportu na Syberię, zamordowanych 25/26.03.1945 r. przez NKWD na stacji Dziewule. Sybiracy w Sokołowie cieszą się szacunkiem, a ich działalność kultywuje pamięć o martyrologii narodu polskiego.

JANUSZ ANUSIEWICZ
FOT. ARCHIWUM

« wróć | komentarze [0]