2019-04-09

Leki i zioła. Czego, z czym nie łączyć?

W czwartek 28 marca wykład nt. interakcji leków z ziołami wygłosiła dla słuchaczy Sokołowskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku dietetyk kliniczny Olga Mrawiec. Dzięki prelekcji sokołowscy seniorzy dowiedzieli się, że z naturalnymi metodami leczenia również trzeba uważać.

Na początku wykładu Olga Mrawiec przypomniała, że istnieją trzy poziomy, na których może dojść do interakcji leków z ziołami: wchłanianie, metabolizm i działanie na receptor.

Tendencję do obniżenia wchłaniania leków mają np. nasiona lnu, babki płesznik czy frakcje błonnika pokarmowego. Przez to, że zawierają dużą ilość śluzu, powlekają nim błonę śluzową i mogą wiązać niektóre leki. Wyciąg z aloesu może nasilać perystaltykę jelit, a korzenie lukrecji, skrzypu czy mniszek lekarski działają moczopędnie i powodują hipokalemię, co może zakłócać działanie niektórych leków antyarytmicznych.

Warto wiedzieć, że niektóre zioła mogą hamować metabolizm leków lub go nasilać.
Z kolei na poziomie działania na receptor, powinowactwo dwóch leków (roślinnego i syntetycznego) do tego samego receptora, może wywołać sumowanie się efektu działania. Przykładami takiego powinowactwa są: benzodiazepiny i korzeń kozłka lekarskiego, leki przeciwcukrzycowe i morwa biała, leki przeciwzakrzepowe i kwasy omega 3.

Popularnymi ziołami i suplementami są te, które mają wspomagać naszą odporność. Przykładem jest czosnek pospolity, który dodatkowo działa przeciwustrojowo, obniża ciśnienie tętnicze, zmniejsza stężenie cholesterolu we krwi i zmniejsza jej krzepliwość.
W związku z powyższym nie powinniśmy łączyć go z lekami na nadciśnienie, lekami przeciwzakrzepowymi i przeciwpłytkowymi, a także lekami na cukrzycę. O ile działania niepożądane po zjedzeniu ząbka czosnku nam nie grożą, powinniśmy uważać na preparaty, zawierające skoncentrowaną dawkę ekstraktu.

Osoby w średnim wieku chętnie sięgają po zioła wspomagające funkcje poznawcze np. miłorząb Ginko Biloba czy żeń-szeń. Ginko Biloba poprawia krążenie mózgowe, zwiększa transport tlenu i glukozy do mózgu oraz niweluje działanie wolnych rodników. Nie należy zatem łączyć go z lekami przeciwzakrzepowymi, lekami na nadciśnienie moczopędne czy lekami przeciwbólowymi typu ibuprofen. Bardzo podobne zalecenia są w przypadku żeń-szenia. W jego przypadku należy dodatkowo unikać łączenia go z lekami przeciwdepresyjnymi, gdyż korzeń nasila działanie leku i może doprowadzić do wystąpienia stanów maniakalnych.


Jakich jeszcze połączeń należy unikać?

aloes + leki przeciwarytmiczne, na niewydolność serca czy o działaniu moczopędnym,
dziurawiec + leki z grupy SSRI (prozac, fluoxentyna), statyny, leki hormonalne
kozłek lekarski + leki przeciwdrgawkowe, uspokajające, nasenne, β-blokery,
głóg + leki przeciwarytmiczne, digoksyny (niewydolność serca), leki na nadciśnienie.


Dietetyk Olga Mrawiec zwróciła także uwagę na interakcje leków z witaminami i składnikami mineralnymi. Niektóre z połączeń mogą wywołać reakcje niepożądane.


Nie zaleca się połączeń:

magnez + leki moczopędne, leki na nadciśnienie, glikozydy nasercowe,
żelazo + antybiotyki, leki na nadciśnienie, leki na osteoporozę,
wapń + antybiotyki, glikozydy nasercowe, leki przeciwarytmiczne.


Co zatem najlepiej brać w duecie?

żelazo + wit. C = lepsze wchłanianie żelaza
magnez + wit. C = lepsze wchłanianie magnezu
magnez + wit. B6 = działanie synergistyczne
cynk + wit. A = aktywna postać cynku
selen + wit. E = nasilenie działania antyoksydacyjnego
wapń + wit. D = lepsze wchłanianie wapnia
leki przeciwzakrzepowe + wit. C = zmniejszenie ryzyka udarów
statyny + wit. PP = obniżenie cholesterolu całkowitego

Czwartkowy wykład dostarczył sokołowskim seniorom ogromną dawkę wiedzy nt. suplementacji ziołami, witaminami i minerałami. Wiedza na temat możliwych działań niepożądanych pozwoli bardziej świadomie podchodzić do ziołolecznictwa i przeciwdziałać jego niepożądanym działaniom. W dobie rosnącego zainteresowania medycyną naturalną warto pamiętać, aby do wszystkiego podchodzić z głową.


Oprac. Katarzyna Dybowska 

« wróć | komentarze [0]