Czy zastanawiałeś się kiedyś, jak długa i wyboista jest droga do profesjonalnego uprawiania sportu? W sporcie, podobnie zresztą jak w wielu innych dziedzinach życia, na sukces składa się szereg różnorodnych czynników. Większość z nich kontrolować możesz Ty sam. W jaki sposób? Przedstawiamy 10 wskazówek do wprowadzenia od dziś. Pomogą Ci one stać się lepszym sportowcem, a i na zdrowie też podziałają pozytywnie. Poniższe wskazówki nie gwarantują, że za chwilę staniesz się najlepszym sportowcem świata. Jesteśmy jednak pewni, że stosując się do nich, w niedługim czasie dostrzeżesz swój postęp, a w perspektywie kilku lat – przybliżysz się do realizacji marzeń o staniu się zawodowcem. Pamiętaj, że najlepszy dzień na wprowadzenie zmian we własnym życiu jest dzisiaj!

1. Ułóż na nowo swoją hierarchię wartości
Treningi i zawody oraz wszystkie aspekty powiązane z rozwojem i budowaniem formy sportowej powinny zajmować w Twojej hierarchii wartości wysokie miejsca. Chodzi o to, abyś nie rezygnował z nich pod pretekstem załatwienia innych „bardzo pilnych” spraw czy złej pogody. Rozwój wymaga czasu i poświęcenia. Zarezerwuj sobie czas na pracę nad sobą każdego dnia. Mowa nie tylko o treningach samych w sobie, ale także o analizie swoich (i nie tylko) występów, odpowiedniej diecie czy regeneracji.

2. Trenuj dodatkowo
Zawsze jest coś do poprawy. Świadomość tego to świetna motywacja do wytężonego wysiłku. Cristiano Ronaldo wygrał w swojej karierze już niemal wszystko, a wciąż znajduje coś, co może udoskonalić. Robert Lewandowski na światowy poziom wszedł już kilka lat temu, a mimo to dalej szuka możliwości, aby być lepszym. Takich przykładów w gronie najlepszych sportowców świata znaleźlibyśmy znacznie więcej. Jeśli więc masz taką możliwość – trenuj dodatkowo. Skonsultuj się z trenerem i poproś go o wskazanie elementów, nad którymi mógłbyś popracować. Być może Twój szkoleniowiec sam rozpisze Ci zestaw ćwiczeń do treningu indywidualnego? A może jesteś w stanie znaleźć trenera, który zorganizuje dla Ciebie dodatkowe zajęcia?

3. Dbaj o odpowiednia dietę
Jakość i częstotliwość jedzenia wpływają na Twoje treningi i zawody. Jeszcze kilka czy kilkanaście lat temu taką świadomość miała niewielka część sportowego środowiska. Na szczęście dość szybko się to zmienia. Nieodpowiednia dieta obniża sportowy potencjał. Spróbuj przez dwa tygodnie zapisywać, co jadłeś, a potem przeanalizuj ten jadłospis z lekarzem lub dietetykiem. Jeśli nie masz takiej możliwości, zwróć się o pomoc do trenera lub rodziców.
Najważniejsze wskazówki, których powinieneś przestrzegać:
- nie przychodź na trening głodny ani przejedzony,
- nie jedz dużej ilości słodyczy tuż przed treningiem,
- nie spożywaj dużej ilości kalorii na raz,
- nie przesadzaj też w drugą stronę – ważna jest regularność,
- nie jedz „śmieciowego” jedzenia, nie pij gazowanych słodzonych napojów,
- staraj się jeść dużo produktów nieprzetworzonych, bogatych w witaminy i składniki mineralne.

4. Pilnuj nawodnienia organizmu
Bardzo często zdarza się, że po napój sięgamy dopiero wtedy, gdy poczujemy pragnienie. To błąd. Pragnienie jest bowiem pierwszym sygnałem odwodnienia organizmu, w wyniku którego dochodzi do zmniejszenia objętości krwi odpowiedzialnej za transport tlenu do mięśni. Jak widzisz, nieodpowiednie nawodnienie wywołuje w organizmie reakcję łańcuchową, na której końcu jest spadek wydajności podczas wysiłku oraz spowolnienie regeneracji po jego zakończeniu. Staraj się nawadniać nie tylko przed, w trakcie i po treningu czy meczu. Na dobrą sprawę z butelką wody nie powinieneś rozstawać się przez cały dzień.

5. Pamiętaj o odpowiedniej regeneracji
Regeneracja i powrót do równowagi są tak samo ważne jak sam trening. Jeśli nie zregenerujemy się odpowiednio pomiędzy intensywnymi zajęciami, to na pewno nie wykorzystamy swojego potencjału fizycznego i psychicznego w kolejnym meczu. Co gorsza narazimy się w ten sposób na urazy i kontuzje, których leczenie może ciągnąć się przez wiele miesięcy i mieć nieodwracalne skutki dla naszego sportowego rozwoju.
Do prostych i ogólnodostępnych metod regeneracyjnych możemy zaliczyć:
- wysiłek o bardzo niskiej intensywności, np. trucht, jazdę na rowerze, pływanie,
- terapię wodą (wchodzenie do zimnej wody, o temperaturze około 6 stopni Celsjusza lub polewanie zmęczonych mięśni na przemian ciepłą i zimną wodą, znacznie poprawiające krążenie krwi),
- rolowanie, którego korzyścią jest utylizacja z mięśni powstałego podczas wysiłku fizycznego mleczanu (dzięki temu zakwasy po treningu są mniejsze, a i ryzyko nabawienia się kontuzji znacznie maleje),
- rozciąganie,
- spożycie posiłku regeneracyjnego (węglowodanowo-białkowego),
- odpowiednie nawodnienie organizmu.

6. Zawsze bądź skoncentrowany
Wchodząc do szatni przed treningiem lub zawodami staraj się odciąć od wszelkich spraw dnia codziennego. Skoncentruj się maksymalnie, myśl tylko o najbliższej rywalizacji, odprawie oraz uwagach i wskazówkach trenera. Nie myśl o tym, kto ogląda Twój występ. Nie słuchaj okrzyków z trybun. Nie daj się sprowokować przeciwnikowi, któremu z pewnością zależy na tym, abyś był nieskuteczny w poczynaniach na placu. Skup się na sobie i swojej drużynie.

7. Podglądaj innych
Staraj się obserwować, jak radzą sobie najlepsi sportowcy świata. Oglądaj mecze i inne zawody sportowe nie tylko jako kibic, ale też jako uczeń. Obserwuj formację, w której grasz lub wybranego piłkarza, siatkarza, szczypiornistę, kolarza czy skoczka. Zapisuj swoje przemyślenia, notuj jego działania na zawodach. Pamiętaj też, że kamera telewizyjna jest pewnym ograniczeniem. Warto chodzić również na stadion, zaczynając od obserwacji meczu czy zawodów lekkoatletycznych starszych kolegów w klubie, szkole czy okolicy. Nie zaszkodzi też wiedza na temat tego, w jaki sposób do sukcesów dochodzili inni sportowcy. Ich losy, często spisane w biografiach, będą dla Ciebie wspaniałą inspiracją.

8. Analizuj swoje zachowanie w czasie zawodów
Poproś swojego trenera (rodziców) o nagrania z meczów Twojej drużyny czy innych konkurencji sportowych. Jeśli jeszcze ich nie nagrywacie, dlaczego miałby tego nie robić ktoś, kto regularnie bywa na Waszych meczach? Ktoś z Twoich bliskich może rejestrować Twoje zachowania. Kiedy już będziesz posiadał nagranie z zawodów, przeanalizuj je. Zanotuj proste statystyki (np. wygrane pojedynki, celne podania itd.), zastanów się, co w poszczególnych sytuacjach mogłeś zrobić lepiej, co było przyczyną niepowodzeń, a co wyszło poprawnie. Rozmawiaj z trenerem po meczu i jak najczęściej po treningach. Szkoleniowiec oceni Twoją pracę i da Ci niezbędne wskazówki.

9. Bądź zawsze świadomy
Na treningach zawsze powinieneś wiedzieć, czego się uczysz, co doskonalisz i w jaki sposób tą wiedzę i umiejętności wykorzystasz w zawodach lub jak wpłyną one na rozwój Twojego potencjału sportowego. Staraj się być dociekliwym i zawsze pytaj trenerów po treningu, jeśli nie wiesz czego zajęcia i poszczególne środki treningowe dotyczyły. Również na odprawach i zajęciach teoretycznych nie bój się zadawać pytań. Bądź też świadomy zagrożeń. Używki, lenistwo czy brak dbania o siebie mają bardzo negatywny wpływ na Twój rozwój i formę.

10. Bądź systematyczny i zdyscyplinowany
Mimo wszelkich przeciwności pewne rzeczy musisz wykonywać systematycznie. Nabierzesz w ten sposób dobrych nawyków Doskonałym przykładem jest dziecko myjące zęby. W pewnym wieku dzieci doskonale wiedzą, jak myć zęby i zdają sobie sprawę z zagrożeń wynikających z ich niemycia. Posiadły umiejętność dokładnego szczotkowania i płukania, ale jeśli opiekun ich nie przypilnuje, nie pamiętają o tej czynności. Systematyczność wyrabia się na końcu tego procesu, dzięki dyscyplinie. Analogicznie jest w przypadku sportowców.


Dziesięć wskazówek. Nad którymi z nich już pracujesz? Którym aspektom musisz poświęcić większą uwagę? Pomyśl nad tym i zdecyduj, czy chcesz zrobić kolejny krok w stronę profesjonalizmu. Zrób to już dzisiaj. Do dzieła!


Marek Leśko